Bulut uygulaması en basit şekliyle, yerel bir uygulamanın işlevselliğini sağlayan ancak bulutta çalışan, web tarayıcıları ve API’ler aracılığıyla etkileşime giren bir uygulamadır.
Detaylıca anlatmak gerekirse, bulut uygulaması, yerel bir sunucuda veya makinede barındırılmak yerine bulut ortamında dağıtılan herhangi bir yazılım uygulamasını ifade eder. “Bulut ortamı” terimi, bir işletmenin BT altyapısını bulut uygulamalarını destekleyecek şekilde nasıl yapılandırdığını açıklar.
Bugün popüler olan üç farklı model vardır:
1. Özel Bulut
Özel bulut altyapısı yalnızca tek bir işletme tarafından kullanılır. Kaynakları diğer işletmeler tarafından paylaşılmaz ve bu sistemlere erişim halka açık değildir. İşletmeler, kendi özel bulut altyapılarını yerinde oluşturmayı veya üçüncü taraf bir şirketin altyapıyı tesis dışında barındırmasını ve bakımını yapmasını seçebilir. Özel bir bulut ortamı, özel bir ağ görevi görerek uygulamalar, hizmetler ve kullanıcılar için güvenli bir ortam yaratır.
2. Genel Bulut
Genel bulutlar, ölçek ekonomileri nedeniyle veri depolama kapasitesi ve esnek bilgi işlem gücü için düşük oranlar sunabilir. Genel bulut altyapısına sahip olan ve onu işleten şirketler, sektör dikeylerindeki çeşitli müşterilere isteğe bağlı bilgi işlem hizmetleri sunar. Bu şirketler, müşterilerin genellikle internet erişimi olan herhangi bir cihazdan erişebilecekleri hizmetleri sunmak için gereken tüm donanım, yazılım ve destekleyici altyapıya sahiptir. Amazon Web Services (AWS), Microsoft Azure ve Oracle, genel bulut hizmet sağlayıcılarının iyi bilinen üç örneğidir.
3. Hibrit Bulut
Hibrit bulut ortamları, genel ve özel bulutları tek bir ortamda birleştirmek için API teknolojisini kullanır. Bir hibrit bulut ortamıyla işletmeler, şirket içi sunucular ve üçüncü taraf genel bulut uygulamaları arasında veri ve uygulamaları paylaşabilir ve uygulama dağıtımı ve optimizasyonu için ek seçenekler oluşturabilir.
Bazı geliştiriciler için bir bulut uygulaması, gelişmiş bir web uygulaması olarak kabul edilir. Ancak bir uygulamanın bir bulut uygulamasına dönüşmesi için aşağıdaki özelliklere sahip olması gerekir:
- Bulut uygulamaları, web tarayıcısı aracılığıyla kullanılabilir veya cihazlara yüklenebilir ve akıllı telefonlar, PC’ler vb. üzerinden internet bağlantısı aracılığıyla kullanılabilir.
- Veriler, bir bulutta veya bulut benzeri bir altyapıda uzaktan tutulur.
- Tam çevrimdışı modu desteklemek için veriler yerel olarak önbelleğe alınabilir.
- Bulut uygulamaları, özelleştirme yoluyla farklı kullanıcı gereksinimlerini destekler.
- Depolama, yedekleme, güvenlik vb. gibi kullanıcının ihtiyaçlarını karşılamak için çeşitli hizmetler sunar.
- Bulut tabanlı uygulamaların en tipik örneği e-posta’dır. Salesforce, Evernote, Dropbox ve sosyal medya platformları gibi büyük işletme uygulamaları da bulutta çalışır.
Bulut Uygulama Kategorileri
Genel olarak, bulut uygulama hizmetleri aşağıdaki üç kategoriden birine girer:
SaaS (Hizmet Olarak Yazılım): En yaygın kategori ve çoğu kullanıcının zaten aşina olduğu kategori olan SaaS, üçüncü tarafın yalnızca uygulamayı çalıştırmak için donanımı değil, aynı zamanda yazılım uygulamasını da sağladığı r üçüncü taraf bir bulut uygulamasıdır. Ek olarak, sistemlere ve uygulamaya tam destek sağlarlar. En popüler örneklerinden biri; Gmail, Google Drive, Google Dokümanlar vb. içeren Google’ın G Suite’i olabilir. Bir SaaS çözümü kullanmak, pahalı ekipman ve pahalı lisans satın alma ihtiyacını ortadan kaldırır ve donanım ve yazılım için destek sağlar.
IaaS (Hizmet Olarak Altyapı): IaaS, üçüncü bir tarafın bulutta altyapı ve altyapı desteği sağladığı, ancak yazılım tasarımcısının ara yazılımı, uygulamaları ve uygulama desteğini sağladığı yerdir. Ara yazılım, işletim sistemi işlevlerine genişletilmiş özellikler vermek ve programlamayı basitleştirmek için kullanılan, işletim sistemi ile uygulama arasındaki yazılımdır. En popüler örneği, Google Cloud Platform’un bir alt ürünü olan ve geliştiricilerin, kullanımdaki ani artışlarla başa çıkmak için Google’ın ürünlerinde talep üzerine kullandığı altyapıya erişmesine olanak tanıyan Google Compute Engine’dir.
PaaS (Hizmet Olarak Platform): PaaS, IaaS’ye benzer, ancak bazı yazılımları, ara katman yazılımlarını ve işletim sistemlerini de içerir. PaaS tedarikçisi, sağladıkları donanım ve yazılımı desteklemeye özen gösterir. Ayrıca yazılımı güncel tutarlar. Geliştirici, uygulamaları ve uygulama desteğini sağlar. Google Cloud Platform’un bir diğer alt ürünü olan Google App Engine, uygulamanın ihtiyaçlara göre ölçeklenebildiği bir barındırma hizmeti örneğidir.
Bulut Uygulamalarının Avantajları Nelerdir?
Bulut uygulamalarının avantajları aşağıdakileri içerir:
1. Maliyet Azaltma
Bulut uygulaması dağıtımı, BT altyapısına çok az veya hiç ön yatırım yapılmadan nispeten kısa bir zaman diliminde gerçekleştirilebilir. İşletmeler yalnızca sunucu ve diğer ekipman satın alma masrafından kurtulmakla kalmaz, aynı zamanda onu çalıştırmayla ilgili yönetim, güç, soğutma ve bakım maliyetlerinden de tasarruf sağlar. Bulut hizmetleri ayrıca genellikle esnek maliyet modelleri sunar, bu nedenle işletmeler yalnızca kullandıkları depolama ve kapasite için ödeme yapar.
2. Güvenilirlik
Bulut hizmeti sağlayıcıları, planlanmamış bir hizmet kesintisi durumunda hazır yedek sunucular da dahil olmak üzere uygulamalarınız için yüksek düzeyde hizmet çalışma süresi ve kullanılabilirliğini garanti edecek altyapıya sahiptir. Sistem bozulduğunda, onu düzeltmek sizin değil, servis sağlayıcınızın sorumluluğundadır.
3. Yönetim Kolaylığı
Günümüzde işletmeler, birden çok bulut ortamında dağıtılan bulut uygulamalarının ve hizmetlerinin yönetimini kolaylaştırmak için bulut yönetim platformu (CMP) çözümlerini uygulayabilir. CMP’ler, tüm bulut ortamından veri çekmek ve işletmenizin performansı, güvenliği ve uyumluluğu kolayca izleyebileceği entegre bir sisteme beslemek için kapsamlı bir API kataloğu kullanır.
4. Erişilebilirlik
Bulut uygulamaları tek bir cihaza bağlı değildir, herhangi bir internet bağlantısından güvenli bir şekilde çok çeşitli cihazlardan uygulamaya erişebilir ve uygulamayla etkileşimde bulunabilirsiniz.
5. Standardizasyon
Uygulamalar, Google gibi güvenilir ortamlarda barındırıldığında, güvenilir ve erişilebilir olmaları garantidir. Ayrıca verilerinizin güvenli bir şekilde uzaktan yedeklenmesini sağlar. Ayrıca, işletmenizdeki herkesin aynı bulut uygulaması sürümünde çalıştığından emin olabilirsiniz.
Bulut Uygulamaları Örnekleri
Google Dokümanlar veya Office 365, bir bulut uygulamasının en popüler örnekleridir. Google Dokümanlar’a veya Office 365’e erişmek için web tarayıcısı ve internet bağlantısı çalıştırabilen bir cihazdan başka bir şeye ihtiyacınız yoktur. Arayüz ve veri depolama dahil tüm işlevler uzak sunuculardan sağlanır. İşletmeniz için yüzlerce farklı bulut uygulamasını barındırmak için bulut uygulama sunucularını kullanabilirsiniz.
Web Uygulamaları ve Bulut Uygulamaları Arasındaki Farklar
Bulut uygulamalarını web uygulamalarından ayırmaya yardımcı olan birkaç ayırt edici özellik vardır. Aşağıda bu ayırt edici özellikleri bulabilirsiniz:
- Web ve bulut uygulamaları arasındaki temel fark yapıdır. Her ikisinin de internet üzerinden çevrimiçi hizmetlere erişmesi gerekirken, bulut uygulamalarının çalışması her zaman web tarayıcılarına bağlı değildir. Bulut uygulamalarına, web arayüzü olmadan bile her yerden erişilebilir.
- Web uygulamaları genellikle farklı tüketicilerin değişen gereksinimlerini desteklemezler. Öte yandan, bulut uygulamaları, kullanıcıların çeşitli ihtiyaç ve gereksinimlerini karşılayabilir.
- Bulut uygulamaları, işlevleri geliştirmek için özelleştirme özellikleri sağlar. Web uygulamaları aynı düzeyde işlevsellik veya özelleştirme seçeneği sunmaz.
- Bulut uygulamaları, çalışma süresini, güvenliği ve diğer sistemlerle entegrasyonu garanti eden gelişmiş bir arka uç tarafından desteklenir. Ayrıca, çoklu erişim yöntemlerine izin verir ve ölçeklenebilirliği destekler. Veri yansıtma ve hızlı veri senkronizasyonu gerektirir. Web uygulamaları, uzak bir sunucuda depolandıkları ve internet üzerinden bir tarayıcı arabirimi aracılığıyla teslim edildikleri için fazla bir şey yapamazlar.
- Web uygulamaları bir işletmenin veri sunucularından müşteri bilgilerini alıp doğrularken, bulut uygulamaları hassas bilgiler için güvenlik önlemlerini iyileştirebilir. Bulut uygulamalarının daha güvenli olmasını sağlamak için bulut ortamlarına güvenlik geliştirmeleri eklenebilir.
