Cloud gaming yani bulut tabanlı oyun servisleri, veri merkezlerindeki uzak sunucuları kullanarak video oyunları oynama yöntemidir. Cloud gaming ile bir PC veya konsola oyun indirip yüklemenize gerek yoktur. Bunun yerine, akış hizmetlerinin, oyun bilgilerini alıcı cihazda yüklü bir uygulamaya veya tarayıcıya göndermesi için güvenilir bir internet bağlantısı gerekir. Oyun uzak sunucuda oluşturulur ve oynanır, ancak cihazınızdaki her şeyi yerel olarak görür ve bunlarla etkileşime girersiniz.
Cloud gaming’te tıpkı Netflix veya başka bir akış platformu gibidir. Tek fark, video akışının geldiği sunucunun da girdilerinizi alıp tepki verebilmesidir. Bu, güçlü bir RTX 30 serisi grafik kartına veya yeni bir Xbox Series X veya PlayStation 5’e ihtiyacınız olmadığı anlamına gelir. Tek ihtiyacınız olan güvenilir bir internet bağlantısıdır, ancak teknoloji henüz tam olarak olgunlaşmamıştır.
Cloud Gaming Nasıl Çalışır?
Bulut tabanlı oyun servisleri, çoğu durumda içeriğe erişmek için aylık veya yıllık olarak ödenen bir abonelik gerektirir. Belirli hizmetlerde, oyunlar bu ücretin üzerine satın alınır.
Örneğin, GeForce Now söz konusu olduğunda, satın aldığınız oyunlar Steam veya Battle.net gibi diğer mağazalardan gelir, yani gerekli donanımı satın alırsanız bunları yerel olarak kullanabilirsiniz. Abonelik modeline yükseltme yapmak sizi öne çıkarır ve daha fazla oyun süresi sağlar.
Nvidia’nın en büyük rakibi Google Stadia farklı bir model kullanır. Google platformunda oyunlar satın alabilir ve bunları uyumlu herhangi bir cihaza full HD olarak aktarabilirsiniz (bekleme süresi olmadan). Ücretli abonelik, çözünürlüğü 4K’ya yükseltir ve aboneliği aktif tuttuğunuz sürece Xbox Game Pass gibi “ücretsiz” oynayabileceğiniz bir oyun kitaplığı ekler. Ancak GeForce Now’ın Steam tabanlı köklerinden farklı olarak bu oyunları yerel olarak indirip yükleyemezsiniz.
Bulut tabanlı oyun servisleri genellikle oyun akışı için özel veya web tabanlı uygulamalar sağlar. Örneğin, Google Stadia, masaüstü bilgisayarlarda bir web uygulaması aracılığıyla oynanır. Google ayrıca, Stadia’yı Safari’de Apple cihazlarında oynatmak için bir web uygulaması sunar. Android, Play Store aracılığıyla dağıtılan özel bir uygulamaya sahiptir.
Bulut akış hizmetleri, geleneksel fare ve klavye kurulumunun yanı sıra, Bluetooth aracılığıyla genellikle en yeni denetleyicilerle uyumludur. Telefonlar ve tabletler gibi dokunmatik ekranlı cihazlarda ekran kontrollerini kullanma seçeneği de görürsünüz. Şu anda Google’ın Stadia Denetleyicisini gerektiren Chromecast Ultra üzerinden akış yapmadığınız sürece, Google Stadia bile bu girişlerle çalışır.
Bulut tarafında, esasen bir veri merkezindeki bir oyun bilgisayarına erişiminiz vardır. Her hizmet, sunucularını biraz farklı şekilde ele alır. Sunucular, size nihai sonucun bir video akışını gönderirken oyun oluşturma işlemini gerçekleştirir. Bu sistemdeki anahtar oyuncu girişidir. Oyunlar, oyuncunun ne yaptığına göre güncellenir ve bu nedenle, bulut tabanlı oyun hizmetleri iki yönlü bir veri yoluna ihtiyaç duyar. Girişleriniz sunucuya gider ve sunucu bir video akışını geri gönderir.
Cloud Gaming Ne Zamandan Beri Var?
İlk büyük bulut oyun hizmeti, Haziran 2010’da başlatılan OnLive‘dı. OnLive Google Stadia’nın şimdi yaptığı gibi, küçük bir oyun akışı “mikro” konsolu ve özel bir denetleyici kullanıyordu.
OnLive, orijinal Borderlands ve Darksiders dahil olmak üzere o sırada konsollar için mevcut olan oyunlar sundu. Bu oyunlar, teknoloji henüz emekleme aşamasında olmasına ve belirli oyunlarda gecikme sorunlarına yol açmasına rağmen, geleneksel sistemlere benzer bir görsel kaliteyle çalıştı. Ancak, şirket içi sorunlar, şirketin nihai olarak kapanmasına ve varlıklarının Sony’ye satılmasına yol açtı.
Aynı zamanda oyun geliştiricisi David Perry (Earthworm Jim, MDK) Gaikai’yi tanıttı, ancak Gaikai’nin tamamen farklı iki modeli vardı. Birinci model, oyuncuların denemeleri ve daha sonra yerel perakendecilerden satın almaları için web sitelerine akış demoları sağladı. İkinci model ise, yayıncılar aracılığıyla satın alınan oyunların tamamını web sitelerine, akıllı TV’lere, hatta WikiPad’e aktardı.
Sony, 2012’de Gaikai’yi aldı ve PlayStation Network’e dahil etti. Bu teknoloji, PlayStation konsol sahiplerinin, yüklü oyunlarını herhangi bir ağdaki PlayStation Vita gibi diğer cihazlara aktarmalarına olanak tanıdı. Satın alma aynı zamanda bir konsol üreticisinin sunduğu ilk oyun akışı hizmeti olan PlayStation Now’ı da tanıttı. Bu, oyuncuların PlayStation 2/PS3/PS4 oyunlarını PS4 veya PS5, Windows PC, Mac ve mobil cihazlarına aktarmasına olanak tanıdı.
Cloud Gaming Neden Popüler Hale Geldi?
Cloud gaming’i geride tutan en büyük sorun altyapıdır. OnLive ve Gaikai gibi önceki girişimler, bugün bant genişliğine ve hizmet kapsamına sahip olmadıkları için başarılı olamasa da; Microsoft, Google ve Amazon’dan gelen bulut ağları, küresel erişimi mümkün kılarak farklı bulut oyun platformlarının farklı bölgelere hızla dağıtılmasına ve genişlemesine izin verdi.
Daha basit şekilde ifade etmek gerekirse, cloud gaming artık çalıştığı için popüler hale gelmeye başladu. Bulut tabanlı oyun servisleri artık daha düşük gecikme süresi, daha yüksek kare hızları ve daha uygun bir kurulum süreci sağlayan dünyanın en büyük teknoloji şirketlerinden bazılarının finansal desteğine sahip. Stadia ve GeForce Now gibi hizmetler, temel performansı düşürerek bulut oyunlarının daha pratik faydalarını kullanmalarına olanak tanıyor.
Örneğin, bulut altyapısı sayesinde artık depolama alanı konusunda endişelenmenize gerek yoktur. En son Call of Duty için 100 GB’lık indirmelerden kaçınarak, akış hizmetinin uygulaması dışında hiçbir şey indirmenize gerek kalmaz. Benzer şekilde, bileşenlerinizi yükseltmeniz gerekmez. Saniyede 60 kare hızında 4K oyun sunabilen yeni bir konsol için 500 dolar harcamak yerine, oyunu satın alıp hemen oynamaya başlayabilirsiniz.
Bulut tabanlı oyun servisleri ayrıca cihazlar arasında çalıştığı için, hangi ekrana veya donanıma sahip olursanız olun oynayabilirsiniz. Bu, muhtemelen bulut oyunlarının ileriye taşınmasının en önemli yönü olacak ve insanların bir konsola veya PC’ye yatırım yapmadan arkadaşlarıyla oynamak istediği Destiny 2 gibi canlı hizmet oyunlarına giriş engelini azaltacak.
Bulut tabanlı oyun servisleri muhtemelen geleneksel donanımın yerini almayacak, ancak onu güçlendirecek.
En Popüler Cloud Gaming Hizmetleri
Şu anda bulut tabanlı oyun servislerinin önde gelen üç büyük oyuncusu var. Aşağıdaki listede bu popüler cloud gaming şirketlerinin kimler olduğunu görebilirsiniz:
1. Google Stadia
Google Stadia, temelde buluttaki bir oyun konsoludur. Hizmetin kendisi ücretsizdir, ancak oyunları satın almanız gerekir.
Ücretsiz model, Stadia üzerinden satın alınan tüm oyunları full HD olarak yayınlar. Aylık abonelik, çözünürlüğü 4K’ya yükseltir ve aktif bir abonelikle oynayabileceğiniz “ücretsiz” bir oyun kitaplığı sunar. Satın aldığınız oyunlara sizin olur, ancak bunlar sadece Stadia üzerinden oynanabilir. Tıpkı Play Store’dan oyun uygulamaları satın almak gibi.
Ubisoft, Bethesda, Square Enix ve THQ Nordic gibi yayıncılarla ortaklıkların yanı sıra Google, eski EA ve Ubisoft yöneticisi Jade Raymond’ın dahili bir geliştirme ekibine liderlik ettiği birinci taraf özel oyunlara da yatırım yaptı. Mevcut üçüncü taraf oyunları arasında Cyberpunk 2077, Baldur’s Gate 3, Watch Dogs: Legion, Borderlands 3 ve çok daha fazlası yer alıyor.
2. GeForce Now
GeForce Now, Google Stadia’nın tam tersi yaklaşımını benimser. GeForce Now, buluttaki bir oyun konsolu yerine Steam, Epic Games Store ve diğer PC oyun platformlarında sahip olduğunuz oyunlarla çalışır.
Ücretsiz kullanıcılar zaten sahip oldukları oyunlarla birer saat oynayabilir ve sıraya girmeleri gerekebilir. Seanslar bir saat ile sınırlı olsa da hemen başka bir seansa başlayabilirsiniz. Aylık 5 doları ücretli plan, kullanıcılara anında erişim ve altı saatlik oturum süresi sağlar.
GeForce Now artık tüm yeni Ubisoft oyunlarını, Epic Games Store’daki hemen hemen her oyunu ve bir dizi başka AAA sürümünü destekler. Desteklenen oyunların listesi eskisi kadar geniş olmasa da, GeForce Now hala Stadia ve Xbox Cloud Gaming’in birleşiminden çok daha büyük bir kitaplık sunar.
GeForce Now, şu anda beta sürümünde olan bir Chrome tarayıcı sürümüyle Windows, Mac, Android TV, Android, Safari ve iOS’ta mevcuttur.
GeForce Now ve diğer bulut oyun platformları arasındaki en büyük fark, oyunlarınıza aslında başka bir platformda sahip olmanızdır. Stadia oyunları yalnızca Stadia ile çalışır ve Xbox Cloud Gaming, yalnızca Game Pass serisindeki oyunları destekler. GeForce Now ile, daha sonra bir oyun bilgisayarı satın almaya karar verirseniz veya GeForce Now aboneliğinizi iptal ederseniz, Steam’den, Epic Games Store’dan veya başka herhangi bir yerden satın aldığınız oyunları indirebilir ve oynayabilirsiniz.
3. Xbox Cloud Gaming
Eylül 2020’de Xbox Game Pass Ultimate’ın bir parçası olarak resmi olarak piyasaya sürülen Xbox Cloud Gaming, daha sonra 2021’de Xbox Game Pass Ultimate’e zorlu bir rakip oldu.
Bu platformun iki bileşeni var: Xbox Game Pass için bir hizmet ve yüklü oyunlar için bir hizmet.
Xbox Game Pass bölümü, Ultimate aboneliğinin arkasında kilitli bulut özellikli oyunların belirli bir listesini sağlar.
Şu anda Xbox Game Pass bileşeni sınırlıdır. Yalnızca Android 6.0 veya daha yenisi Bluetooth’lu mobil cihazlarla uyumludur. Microsoft şu anda Apple cihazlarda Safari için App Store sınırlamalarını aşmak için bir web uygulaması üzerinde çalışıyor (tıpkı Google Stadia gibi).
İkinci bileşen, Microsoft’un Konsol Akışı hizmetidir. Daha önce Xbox sahipleri, sahip oldukları ve yükledikleri oyunları Xbox uygulaması (veya Apple cihazlarında ücretli OneCast uygulaması) aracılığıyla Windows 10 PC’lere ve Android cihazlara aktarabiliyordu, ancak bunu yalnızca yerel ağ üzerinden gerçekleştirebiliyordu. Artık konsol sahipleri, oyun ev konsolunda yüklü olduğu sürece oyunlarını herhangi bir ağa, hatta hücresel bile bağlı istemci cihazlarına aktarabilir.